Ane 2024 la bout. Sa pouse m reflechi sou pakou ak misyon nou pou fè rekonèt lang kreyòl la toupatou sou latè beni. Kit se nan tradiksyon dokiman, sitwèb, ak aplikasyon mobil, oswa nan defann lang ak kilti kreyòl la, nou travay san pran souf pou mete limyè sou bote ak enpòtans lang nou an. Atik sa a ap pèmèt ou founi je gade nan jounen m - sòti nan jere gwo pwojè rive nan defi ki tonbe sou nou sanzatann - tout bagay sa yo se flanm ki limen angajman mwen nan bay lang kreyòl la ak kominote a jarèt.
Nou konsantre sèlman sou kreyòl ayisyen—yon chwa estratejik ki anrasinen nan pasyon ak vizyon. Menm si gen plis pase 11 milyon moun ki pale kreyòl, toujou gen moun ki pa bay lang lan enpòtans li merite a.
Pa egzanp, malgre sèlman 5 jiska 10% ayisyen pale fransè byen, pifò materyèl edikasyon ak dokiman gouvènman toujou an fransè. Sa mete sou pwoblèm alfabetizasyon nou gen nan peyi a jounen jodi a, kote 40% popilasyon an gen difikilte pou li ak ekri. Kreyòl ayisyen konble twou vid sa a. Li kreye chimen pou bay aksè egalego nan edikasyon ak resous ki disponib yo.
Nan espas dijital la menm, kreyòl ayisyen pa prezan tout kote. Sa ki fè kreyolopal yo rate anpil zouti ak opòtinite. Ane sa a, nou te kanpe faskare ak defi sa a. Youn nan pi gwo pwojè nou yo se te tradui platfòm anliy pasyan pou yon lopital an kreyòl ayisyen. Anvan, platfòm sa a te disponib sèlman an anglè ak espanyòl. Li te kreye yon gwo baryè pou konpatriyòt nou yo ki t ap chèche jwenn enfòmasyon enpòtan sou lasante. Kounye a li vin pi fasil pou pasyan yo jwenn rezilta tès yo, randevou, ak resous sou lasante nan lang manman yo. Pwojè sa a te demontre kijan lè w bay yon lang plas li merite, sa ka kraze baryè, bay plis moun aksè, epi alafen amelyore rezilta nan zafè swen sante.
Lè m te kòmanse travay nan domèn tradiksyon an, se te yon ti djòb mwen t ap fè akote. Jounen jodi a, Creole Solutions vin yon konpayi lang k ap sèvi plizyè gran antrepriz, lekòl, ak ajans gouvènman. Ane sa a, nou te kreye plis patenarya pou travay sou pwojè tradiksyon konplèks ak sèvis entèpretarya pou ede plis moun jwenn enfòmasyon an kreyòl.
Chak jou anvan midi, mwen konekte ak ekip mwen an nan lakou vityèl nou an— yon espas ki anrasinen nan tradisyon ayisyen ki senbolize kominote. Se la nou mete men pou rezoud defi, epi asire koyerans atravè pwojè yo. Mwen fyè apwòch konbit nou an paske li reprezante kijan nou mete tèt nou ansanm pou reyalize yon sèl objektif. Ak lespri travay ansanm sa a, w ap jwenn tradiktè ki gen plis eksperyans yo k ap gide jenn tradiktè yo. Konsa gen devlopman nan kolaborasyon. Ansanm, lespri lakou ak konbit yo enkane travay an ekip la ki pouse misyon nou an pi lwen.
Nan ane 2024 la, nou te fè yon kokennchenn travay pou n angaje n plis nan kominote ayisyen yo an Ayiti kou nan dyaspora a.
An Ayiti, nou te selebre Mwa Lang ak Kilti Kreyòl la atravè plizyè aktivite tankou yon konkou tèks pou jèn ki selebre fyète ak kreyativite nan lang nou an. Yon patisipan te di nou, “Mwen fyè pou m ekri an kreyòl paske lang mwen se idantite m. Mwen vle lemonn antye wè kijan lang kreyòl la bèl."
Epitou, nou te travay ak kominote ayisyen an nan Chicago pou bay fòmasyon nan zafè sekirite ak swen sante Konpatriyòt yo ki fenk vini nan peyi a epi k ap travay nan faktori. Fòmasyon an te ede yo entegre epi reyisi nan nouvo djòb yo genyen yo.
Ayiti te viv anpil moman difisil ane sa a—vyolans, enstabilite, ak pwoblèm enfrastrikti. Poutan, rezistans ekip nou an te klè. Mwen sonje yon maten lè yon manm ekip la te mache plizyè kilomèt pou jwenn yon koneksyon entènèt ki estab pou yon reyinyon. Detèminasyon li te raple m travay nou an se plis pase tradiksyon— se yon travay kote prezans nou konte, malgre sikonstans yo, pou kreye opòtinite ak lespwa.
Lang kreyòl la ap pran plas li tou dousman, e mwen fyè pou m wè li jwenn valè li nan nouvo espas. Kit se nan montre lidè endistri yo wòl kreyòl la nan kominikasyon mondyal oswa nan ede biznis yo kreye zouti fòmasyon pou anplwaye ayisyen yo ka santi yo nan plas yo, travay nou an ap fè ladiferans.
Yon kokennchenn pwojè nou te fè ane sa a se te pou yon chèn otèl nan Florida pou anplwaye ayisyen ki fè menaj nan otèl la. Tan pou nou te tradui manyèl pou enprime sou papye, nou te kreye pito videyo fòmasyon ki entèresan avèk vwa kreyòl ayisyen—yon apwòch ki kouvri tout moun alawonnbadè, kèlkeswa nivo alfabetizasyon yo. Nou te jwenn rezilta lapoula: anplwaye yo te adapte yo byen vit, epi ekip jesyon otèl la te di nou kijan yo satisfè ak rezilta yo. Pwojè tankou sila a montre ki jan kreyòl ayisyen kapab ede jwenn solisyon pratik, ki gen sans.
Nan Creole Solutions, nou pa negosye kalite. Nan yon monn kote bagay ki pi fasil, tankou tradiksyon otomatik, ap tante moun, nou depann sou rechèch, nyans kiltirèl, ak zouti tradiksyon avanse pou bay bon rezilta.
Ane sa a, nou te anboche nouvo tradiktè ki metrize pwosesis solid nou yo, pou asire travay nou an toujou satisfè estanda ki gen nivo ki pi wo yo.
Pandan solèy la ap ranje kabann li pou l al kouche, mwen vire konsantrasyon m sou lavni. Travay mwen te jere yo—kowòdinasyon kliyan, sipèvizyon pwojè, ak kolaborasyon ekip—se wòch ki bati fondasyon solid pou n ka grandi. Malgre nou te kòmanse tou piti ak piblikasyon *Mo kreyòl jounen an* nou te konn poste sou rezo yo, jodi a prezans dijital nou rive jwenn plizyè milye moun atravè monn lan.
Pou ane sa a k ap vini an, nou gen anpil bèl pwojè:
Si w gen menm pasyon avèk nou pou kreyòl ayisyen, mwen envite w aprann plis sou inisyativ nou yo, kolabore nan pwojè k ap vini yo, oswa chèche fason pou kore misyon nou an. Ansanm, nou ka anplifye bote ak enpòtans lang nou an epi fè 2025 yon ane ki gen plis transfòmasyon nan defann lang kreyòl ayisyen ak devlopman kominote a.